نوشتن یک بیزینس پلن تجاری مهمترین مرحله در راه اندازی هر کسب و کار است که به شما کمک می‌کند اهداف و راهبردهای خود را مشخص کنید و به درستی برنامه‌ریزی کنید. در زیر اصولی که در نوشتن بیزینس پلن باید رعایت کنید آمده است:

۱. توصیف کسب و کار: شروع کنید با توضیح مختصری در مورد کسب و کارتان و محصولات یا خدماتی که ارائه می‌دهید. برنامه‌ریزی باید شفاف و جامع باشد و مزیت‌ها و ویژگی‌های منحصر به فرد کسب و کارتان را بیان کند.

۲. تحلیل بازار: توصیف کنید که بازار هدفتان چگونه است و چه اندازه‌ای است. تحلیل مخاطرات، فرصت‌ها، رقبا و مشتریان هدف نیز در این قسمت قرار می‌گیرد.

۳. راهبردها و استراتژی‌ها: نقاط قوت و ضعف کسب و کارتان را شناسایی کنید و راهبردهای خود برای بهبود و توسعه کسب و کار را بیان کنید.

۴. ساختار سازمانی: ارتباطات سازمانی، چگونگی مدیریت کسب و کار، نقش اعضا و کارکنان و توزیع وظایف در این بخش بیان می‌شود.

۵. تجزیه و تحلیل مالی: اطلاعات مالی مربوط به کسب و کارتان را شامل بودجه‌بندی، تخمین سود و زیان، نقدینگی و سرمایه‌گذاری‌ها بیان کنید.

۶. بازاریابی و فروش: راه‌هایی که برای تبلیغات و بازاریابی محصولاتتان به‌کار می‌برید و استراتژی‌های فروش را توصیف کنید.

۷. برنامه عملیاتی: مراحل اجرایی کسب و کارتان و نحوه تولید یا ارائه خدمات را به‌طور کامل شرح دهید.

۸. مدیریت ریسک: به شناسایی ریسک‌های مرتبط با کسب و کار پرداخته و راه‌حل‌های مدیریت آن‌ها را بیان کنید.

۹. اهداف کوتاه و بلندمدت: اهداف کسب و کارتان را به‌طور مشخص و قابل اندازه‌گیری تعیین کنید.

۱۱. ارزیابی پتانسیل سودآوری: ارزیابی کنید که آیا کسب و کارتان قابلیت سودآوری دارد و چه میزان سود قابل انتظار است.

۱۲. منابع مالی: منابع مالی مورد نیاز برای شروع و توسعه کسب و کار را بیان کنید و نقاط مختلف از جمله سرمایه‌گذاران، وام‌ها یا خطوط اعتباری را مورد بررسی قرار دهید.

۱۳. راهکارهای برنامه ریزی برای رشد: برنامه‌ها و راهکارهایی که برای توسعه و رشد کسب و کار در آینده دارید را شرح دهید.

۱۴. تاثیر اجتماعی و محیطی: اثرات مثبت یا منفی کسب و کارتان بر جامعه و محیط زیست را مورد بررسی قرار دهید.

۱۵. برنامه زمان‌بندی: برنامه زمان‌بندی اجرایی که نشان‌دهنده مراحل و زمان‌بندی پروژه است را تهیه کنید.

۱۶. پیش‌بینی نتایج: پیش‌بینی نتایج مالی و عملکرد کسب و کار در طول زمان را نشان دهید.

۱۷. پیش‌بینی ریسک‌ها و فرصت‌ها: پیش‌بینی کنید که ریسک‌هایی که کسب و کارتان با آنها مواجه می‌شود چه هستند و چه فرصت‌هایی ممکن است به‌دنبال آنها باشد.

۱۸. مقاصد مالی: مقاصد مالی که می‌خواهید در آینده برای کسب و کار خود برآورده کنید را مشخص کنید.

۱۹. طرح مدیریت بحران: برنامه‌ریزی برای مواجهه با مشکلات و بحران‌های احتمالی در آینده را ارائه دهید.

۲۰. برنامه اجرایی: نحوه اجرای برنامه‌ها و اهداف را توضیح دهید و نقاط اجرایی این بخش را به‌طور دقیق تعیین کنید.

۲۱. مرور و ارزیابی: پس از نوشتن بیزینس پلن، آن را مرور و ارزیابی کنید و اطمینان حاصل کنید که همه جزئیات و اطلاعات مورد نیاز به‌طور کامل و دقیق درج شده‌اند.

۲۲. مسئولیت‌پذیری و نظارت: نقش و مسئولیت‌های اعضای تیم، مدیران و همکاران را مشخص کنید و نظارت و ارزیابی عملکرد آنها را برنامه‌ریزی کنید.

۲۳. اجرای برنامه مالی: پلنی را تهیه کنید که چگونه مالیات‌ها، حسابداری و مدیریت مالی کسب و کار را انجام دهید.

۲۴. حقوق مالکیت فکری: در صورتی که دارای حقوق مالکیت فکری هستید، نحوه حفاظت و بهره‌برداری از آن‌ها را مورد بررسی قرار دهید.

۲۵. ارزیابی عملکرد و پیگیری: سیستمی را برای ارزیابی عملکرد کسب و کار و پیگیری نتایج اجرای برنامه‌ها تدوین کنید.

۲۶. اخلاق کسب و کار: ارزش‌ها و اصول اخلاقی که کسب و کار شما روی آن استوار است را بیان کنید.

۲۷. بررسی و بهبود مداوم: پلنی را برای بررسی و بهبود مداوم عملکرد و استراتژی‌های کسب و کار تعیین کنید.

۲۸. پیش‌بینی مسائل قانونی و مجوزها: مسائل قانونی و مجوزهای مورد نیاز برای کسب و کارتان را مورد بررسی قرار دهید و پیش‌بینی کنید.

۲۹. تجزیه و تحلیل SWOT: نقاط قوت، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای کسب و کار را تجزیه و تحلیل کنید.

۳۰. ارتباط با مشتریان و مشارکت: راه‌هایی که برای برقراری ارتباط با مشتریان خود دارید و چگونه بازخورد آنها را به‌کار گیرید را توضیح دهید.

۳۱. بهره‌وری و کاهش هدررفت‌ها: برنامه‌ها و راهکارهایی را بیان کنید که برای بهبود بهره‌وری کسب و کار و کاهش هزینه‌ها و هدررفت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۳۲. ارزیابی رقابت‌ها: رقبا و رقابت‌های موجود در صنعت خود را ارزیابی کنید و چگونگی مقابله با آنها را برنامه‌ریزی کنید.

۳۳. نقشه مالی: نقشه‌های مالی که نشان‌دهنده درآمد، هزینه‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و بازگشت سرمایه می‌باشد را ارائه دهید.

۳۴. توصیف تیم و منابع انسانی: تیم و منابع انسانی مورد نیاز برای اجرای برنامه‌ها و اهداف کسب و کار را تعیین کنید و صلاحیت‌ها و تجربیات اعضای تیم را معرفی کنید.

۳۵. تحقیق و توسعه: برنامه‌ها و بودجه مورد نیاز برای تحقیق و توسعه محصولات و خدماتتان را بیان کنید.

۳۶. راهکارهای نوآوری: راهکارها و استراتژی‌هایی را که برای ایجاد نوآوری در کسب و کارتان دارید معرفی کنید.

۳۷. ارتقاء کیفیت: رویکردها و برنامه‌هایی که برای ارتقاء کیفیت محصولات یا خدماتتان به‌کار می‌برید را شرح دهید.

۳۸. اجتماعی و مسئولیت‌پذیری شرکت: نقش شرکت شما در اجتماع و مسئولیت‌پذیری اجتماعی را مورد بررسی قرار دهید.

۳۹. امنیت و حفاظت اطلاعات: برنامه‌ها و سیاست‌هایی که برای حفاظت از اطلاعات محرمانه و امنیت کسب و کار دارید را بیان کنید.

۴۰. ارزیابی پروژه‌ها و پیشرفت: روش‌ها و معیارهایی که برای ارزیابی پیشرفت پروژه‌ها و دستیابی به اهداف استفاده می‌کنید را معرفی کنید.

۴۱. راهکارهای بحران: برنامه‌ها و بودجه‌هایی که برای مواجهه با بحران‌ها و شرایط غیرمنتظره اجرایی می‌شوند را مورد بررسی قرار دهید.

۴۲. مدل کسب و کار: نحوه تولید درآمد و جذب مشتریان را توضیح دهید و مدل کسب و کار خود را بیان کنید.

۴۳. استراتژی خروج از بازار: در صورت لزوم، استراتژی‌ها و راهکارهایی را که برای خروج از بازار یا تغییر مسیر کسب و کار دارید تعیین کنید.

۴۴. برنامه کاهش پس‌اندازها: روش‌ها و برنامه‌هایی که برای کاهش هزینه‌ها و بهبود بهره‌وری استفاده می‌کنید را معرفی کنید.

۴۵. استراتژی بازاریابی دیجیتال: راهکارها و برنامه‌هایی که برای بازاریابی و تبلیغات در فضای دیجیتال استفاده می‌کنید را شرح دهید.

۴۶. تعامل با مشتریان: نقش مشتریان در موفقیت کسب و کار و راهکارهایی برای تعامل، جلب رضایت و حفظ مشتریان را بیان کنید.

۴۷. پیش‌بینی روند بازار: برنامه‌ها و راهکارهایی برای پیش‌بینی روند بازار و تغییرات آینده در آن را تدوین کنید.

۴۸. توسعه بین‌المللی: در صورت تمایل به توسعه کسب و کار به بازارهای بین‌المللی، استراتژی‌ها و برنامه‌های خود را بیان کنید.

۴۹. ارتقاء فناوری: راهکارها و بودجه‌هایی که برای استفاده از فناوری‌های نوین و ارتقاء فناوری‌های مورد استفاده خود دارید را تعیین کنید.

۵۰. ارتقاء نیروی انسانی: برنامه‌ها و طرح‌هایی برای توسعه و ارتقاء نیروی انسانی و ارتقاء مهارت‌های کارکنانتان را شرح دهید.

۵۱. استراتژی تحقیق بازار: راهکارها و برنامه‌هایی که برای انجام تحقیقات بازار و تحلیل رقبا و مشتریان خود دارید را معرفی کنید.

۵۲. اقتصاد پایدار: برنامه‌ها و راهکارهایی که برای ارتقاء اقتصاد پایدار و مسئولیت‌پذیری محیطی اتخاذ می‌کنید را تدوین کنید.

۵۳. ارتقاء ارتباطات داخلی: راهکارها و برنامه‌هایی که برای بهبود ارتباطات داخلی و هماهنگی بین اعضای تیم انجام می‌دهید را بیان کنید.

۵۴. مدیریت استرس: برنامه‌ها و راهکارهایی که برای مدیریت استرس و حفظ سلامت روان کارکنان اجرا می‌کنید را معرفی کنید.

۵۵. تحقق اهداف اجتماعی: برنامه‌ها و استراتژی‌هایی را که برای تحقق اهداف اجتماعی و خدمت به جامعه دارید مشخص کنید.

یادآوری: بیزینس پلن یک سند طولانی است اما بهتر است اطلاعات را به‌طور مختصر و قابل فهم ارائه کنید. همچنین، پلن شما به‌طور دوره‌ای به‌روزرسانی و تغییرات موردنیاز را با توجه به تغییرات بازار، تحولات و شرایط جدید مرتب کنید.